Od 10 lipca trwa ogólnopolski strajk policjantów. ,,Będzie trwał do skutku" - mówi szef NSZZ Policjantów, a do akcji dołączyły kolejne służby mundurowe. Protestujący domagają się m. in. podwyżek w wysokości 650 zł i pełnopłatnych zwolnień lekarskich. Jak ocenia Pan tę sytuację? Pytam Sekretarza Stanu w MSWiA Jarosława Zielińskiego.
Wysoko cenimy i doceniamy pracę funkcjonariuszy Policji i pozostałych służb mundurowych na rzecz bezpieczeństwa. To dzięki temu Polacy czują się bezpiecznie, w ostatnich trzech latach liczba przestępstw w Polsce spada, a wzrasta ich wykrywalność. Dzięki profesjonalizmowi Policji i innych służb Polska wyróżnia się pod kątem bezpieczeństwa na tle krajów europejskich. I to jest nasz wspólny wielki sukces, sukces państwa polskiego, ale przede wszystkim zasługa funkcjonariuszy. Wynagrodzenia policjantów przez 8 lat rządów PO-PSL, poza jedną, incydentalną podwyżką, nie były podnoszone. Dzięki rządowi Prawa i Sprawiedliwości w ciągu trzech lat – między grudniem 2015 roku, a styczniem 2019 roku – przeciętne uposażenie policjantów wzrasta o 800 zł.
Jednak według strajkujących to za mało.
Jest to podwyżka znacząca i godna zauważenia. Rozumiem, że nie jest to szczyt marzeń funkcjonariuszy, ale stanowi ona istotny wzrost wynagrodzeń policjantów. Gdyby nasi poprzednicy, rząd koalicji PO-PSL, podnosili płace funkcjonariuszy w podobnym rytmie, podwyżka w latach 2007- 2015 wynosiłaby 1600 zł (dwie kadencje średnio po 800 zł), a więc razem z tą wprowadzaną przez nas dawałoby to kwotę 2400 zł. I bylibyśmy dzisiaj w innym miejscu, jeżeli chodzi o wynagrodzenia policjantów, strażaków i funkcjonariuszy pozostałych służb. Ale niestety wówczas tych podwyżek nie było. Wtedy jednak policyjni związkowcy nie organizowali protestów. Paradoksalnie organizują je teraz, kiedy sytuacja ulega poprawie. Należałoby więc postawić pytanie, o co tutaj chodzi? Dzięki przygotowanej przez nasz resort ustawie modernizacyjnej na lata 2017-2020, na którą rząd Prawa i Sprawiedliwości przeznaczył prawie 9,2 mld zł, z czego najwięcej, bo około 6 mld zł dla Policji, wprowadzane są wspomniane podwyżki wynagrodzeń oraz dokonuje się poprawa warunków służby w Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Służbie Ochrony Państwa. Formacje te stają się coraz nowocześniejsze. Dokonujemy zakupów nowego sprzętu, wyposażenia, środków transportu, uzbrojenia, środków łączności, budujemy nowe komendy, strażnice i komisariaty, reaktywujemy polikwidowane wcześniej masowo posterunki Policji.
Jeśli policjanci i służby mundurowe, które dołączyły do akcji protestacyjnej nie uzyskają tego, o co walczą, to czy możemy się spodziewać znów protestów, które ochoczo poprze "totalna opozycja" i KOD?
Mam nadzieję że nie, chociaż zdaję sobie sprawę, że zapewne opozycja parlamentarna i pozaparlamentarna będzie chciała tę sytuację wykorzystać do swoich celów politycznych. Chciałbym zaapelować do organizatorów protestów, którzy na pewno nie chcą, żeby wszystko było tak jak dawniej i żeby wróciło to całe zło, które miało miejsce za czasów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Mam nadzieję że organizatorzy tych protestów wezmą to pod uwagę i nie przyłączą się swoimi działaniami do realizacji planu opozycji, która usiłuje poprzez ,,ulicę i zagranicę" wrócić do władzy. Tymczasem Polska potrzebuje dalszej naprawy i kontynuacji dobrych zmian.
Co szefostwo Policji robi w tym kierunku, żebyśmy czuli się bezpiecznie i czy Pana zdaniem zaufanie do stróżów prawa rośnie?
W ostatnich latach zmienia się podejście Policji do obywateli, robimy wszystko, aby Policja była przyjazna wobec uczciwych ludzi, a groźna dla przestępców. Realizujemy ważne policyjne programy mające na celu przywrócić Policję społeczeństwu - ,,Dzielnicowy bliżej nas”, Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa, czy aplikacja „Moja komenda”. Odtwarzamy również posterunki Policji w mniejszych miejscowościach, kładziemy nacisk na prewencyjne funkcje Policji. Warto zauważyć, że według wyników badania opinii publicznej 86 proc. Polaków uważa Polskę za kraj bezpieczny, a ponad 90 proc. obywateli czuje się bezpiecznie w miejscu zamieszkania i w najbliższym otoczeniu, czyli tam, gdzie wszyscy spędzamy większość swojego czasu. To wysokie poczucie bezpieczeństwa jest uzasadnione obiektywnymi wskaźnikami. Myślę tu przede wszystkim o spadającej liczbie przestępstw pospolitych, niezwykle uciążliwych w codziennym życiu obywateli, wzroście ich wykrywalności, a także o sukcesach Policji w rozbijaniu zorganizowanych grup przestępczych, często działających w skali międzynarodowej.
Kilka dni temu na Starym Mieście widziałam policjantów, którzy podeszli do nieco zmęczonego, starszego pana i pytali go o samopoczucie, czy wszystko dobrze, czy nie potrzeba jakieś pomocy - przyznam, że to było dość nietypowe zjawisko…
Robimy wszystko, aby takie podejście było typowe i zwyczajne. To, o czym pani redaktor powiedziała, stanowi kolejny ważny aspekt dobrych zmian dokonujących się w Policji, która powinna nieść pomoc uczciwym obywatelom, stanowić dla nich wsparcie i opiekę, zapewniać im codzienne bezpieczeństwo. To z kolei powinno wzmacniać zaufanie do Policji. Jest ono aktualnie, dzięki wysiłkom kadry kierowniczej i zdecydowanej większości policjantów, dosyć wysokie. Według ostatnich znanych badań wynosi ono 68 proc. Wyższe było tylko w 2016 roku po wielkim sukcesie pod kątem bezpieczeństwa Światowych Dni Młodzieży i Szczytu NATO. Chcę prosić wszystkich, którzy organizują protesty i wyrażają niezadowolenie, żeby zechcieli to wszystko wziąć pod uwagę. Jeżeli natomiast chodzi o oczekiwanie kolejnych podwyżek, to mimo lepszej kondycji budżetu dzięki wzrostowi gospodarczemu i ukróceniu złodziejstwa vatowskiego, budżet ten ma jednak swoje ograniczenia. Musimy więc w sposób odpowiedzialny poszukiwać realnych możliwości pomiędzy oczekiwaniami funkcjonariuszy, a tym, na co stać aktualnie nasze państwo. Warto zauważyć, że wszyscy, a więc również funkcjonariusze, organizatorzy protestów oraz ich rodziny korzystają na jednakowych zasadach, tak jak całe społeczeństwo z realizowanych programów społecznych, np. programu Rodzina 500 plus czy wyprawki szkolnej 300 plus. Mają one przecież wpływ na domowe budżety zarówno rodzin osób cywilnych, jak i funkcjonariuszy.
Od 10 lipca policjanci tylko pouczają i nie wystawiają mandatów - z jednej strony kierowcy mogą się cieszyć, ale z drugiej strony - czy to nie działa na niekorzyść nas wszystkich i ze stratą dla budżetu i to niemałą, bo około 2 mln zł dziennie?
Z jednej strony nigdy nie będziemy zachęcać policjantów do tego, a tak było za rządów koalicji PO- PSL, żeby nakładali mandaty po to, aby zwiększyć wpływy do budżetu, z których mogłyby być np. finansowane ich podwyżki. Z drugiej zaś obowiązujące przepisy precyzują, w jakich okolicznościach powinien być nałożony mandat, a w jakich można poprzestać na pouczeniu. Pouczenie powinno być stosowane jako środek prewencyjny i edukacyjny, i w tym charakterze jest prawnie dopuszczalne. Jednakże nadużywanie tego środka w dłuższej perspektywie mogłoby doprowadzić do pogorszenia stanu bezpieczeństwa, a przecież ani społeczeństwo, ani policjanci tego z całą pewnością nie chcą. Chcę mocno podkreślić, i mam nadzieję, że to wszyscy widzą, że rząd Prawa i Sprawiedliwości dba o służby mundurowe i będzie dbał o nie w dalszym ciągu, również wtedy, gdy zakończy się realizacja ustawy modernizacyjnej. Zapraszam związkowców do wspólnego poszukiwania korzystnych rozwiązań na następne lata. Na koniec pragnę powtórzyć: państwo i społeczeństwo docenia funkcjonariuszy służb mundurowych, ale proszę, by funkcjonariusze docenili także to, co państwo i społeczeństwo pod rządami Prawa i Sprawiedliwości robi dla nich.