W dniu 27 lutego 2019 r. w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” odbyło się pierwsze pod przewodnictwem Rafała Jankowskiego posiedzenie Podzespołu Problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. Służb Mundurowych.
W agendzie posiedzenia znalazły się takie tematy, jak: problem pluralizmu związkowego w służbach mundurowych, którego domaga się NSZZ „Solidarność”, różnice w wysokości świadczeń mieszkaniowych, jakie występują pomiędzy służbami podległymi MSWiA, MS a MON oraz zagrożenia, na które narażeni są funkcjonariusze w związku ze „smogiem”. Wśród spraw bieżących poruszono m.in. temat nieuzasadnionych różnic w uprawnieniach emerytalnych występujących pomiędzy byłymi funkcjonariuszami Służby Celnej a obecnymi funkcjonariuszami Służby Celno-Skarbowej
Podzespół krytycznie ustosunkował się do zniesienia monopolu związkowego w służbach mundurowych. Głównym argumentem była obawa o naruszenie zasady apolityczności w służbach mundurowych, której zagrażają działania podejmowane w ostatnim czasie przez przewodniczącego NSZZ „Solidarność”. Uczestnicy dyskusji przekonywali, że przewodniczący „Solidarności” wykorzystuje nieformalne układy polityczne, żeby poprzez wprowadzenie pluralizmu w służbach mundurowych osłabić pozycję istniejących tam związków i zapewnić sobie w ten sposób wpływ m.in. na obsadę stanowisk kierowniczych, czego przykładem może być sytuacja w PSP. Przed zagrożeniami wynikającymi z pluralizmu związkowego przestrzegali nawet ci, u których pluralizm obowiązuje od samego początku, czyli przewodniczący ZZS „Florian” oraz przewodniczące związków pracowniczych w Policji i Krajowej Administracji Skarbowej. W konkluzji tego tematu, oprócz krytycznej opinii, Podzespół przychylił się do wniosku o pilne zwołanie kolejnego posiedzenia z udziałem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Sprawiedliwości.
Temat zróżnicowania wysokości świadczeń mieszkaniowych zreferował Marcin Kolasa. Z zaprezentowanego zestawienia świadczeń otrzymywanych przez funkcjonariuszy poszczególnych formacji oraz żołnierzy zawodowych wynikały znaczące różnice na korzyść tych drugich. Pomoc na zakup lokalu mieszkalnego otrzymywana przez żołnierzy jest kilkanaście razy wyższa niż świadczenie przewidziane dla funkcjonariuszy PSP, SG, czy Policji. Różnice występują zarówno ze sposobu ustalania norm, jak i ich waloryzacji. Przy wyliczaniu normy podstawowej, w jednych służbach brana jest pod uwagę stawka za 1m2 powierzchni mieszkania wg. stawek GUS, w innych – kwota wynikająca wprost z ustawy. Podobne zróżnicowanie występuje w obrębie waloryzacji tych norm. W jednych służbach przepisy pozwalają na waloryzację wysokości tych norm, w innych – o waloryzacji się nie wspomina. A nawet tam, gdzie waloryzacja jest możliwa, nie zawsze realizowana jest w praktyce. W rezultacie dochodzi do nieuzasadnionego zróżnicowania, które w ocenie Podzespołu prowadzi do przenoszenia się funkcjonariuszy tam (Armia, SOP), gdzie te świadczenia są znacznie wyższe. Odbywa się to niestety kosztem formacji oferujących niższe świadczenia, co nie oznacza, że formacje te realizują zadanie mniej ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa i obywateli, bądź mniej ryzykowne pod względem narażenia życia i zdrowia przez funkcjonariuszy. Podzespół doszedł do wniosku, że konieczna jest unifikacja przepisów prowadząca do zrównania stawek, a przygotowaniem przepisów pozwalających na unifikację powinien się zająć specjalny zespół rządowo-związkowy, o co Podzespół będzie wnioskował.
W dyskusji poświęconej szkodliwemu wpływowi „smogu” na funkcjonariuszy realizujących swoje podstawowe zadania „na wolnym powietrzu”, dostrzeżono konieczność wprowadzenia kilku zmian, m.in. zmian legislacyjnych umożliwiających rekompensatę, np. w postaci dodatkowego urlopu, ale również zakupienia środków ochronnych, takich jak maski spełniające odpowiednie normy. Ponieważ – jak stwierdził Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – aż 50% masek dostępnych na polskim rynku nie chroni przed szkodliwymi pyłami PM 2,5 i PM 10. Rzeczą niezbędną, w ocenie Andrzeja Szarego i Lucjana Dutkiewicza, jest wprowadzenie obligatoryjności stosowania tych masek w służbie, ponieważ dowolność nie prowadzi do zaoszczędzenia zdrowia funkcjonariuszy, tylko do zaoszczędzenia środków na zakup masek ochronnych.
W sprawie zrównania statusu funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej z byłymi funkcjonariuszami Służby Celnej pod względem uprawnień emerytalnych, Podzespół postanowił poprzeć projekt nowelizacji ustawy procedowanej obecnie w Sejmie.
Sławomir Koniuszy
załączniki:
