Jakie będą podwyżki uposażeń żołnierzy, funkcjonariuszy i pracowników cywilnych, co się zmieni w umundurowaniu czy też w emeryturach i rentach mundurowych oraz zasadach waloryzacji w 2019 r.? Oto nowe regulacje, które wejdą w życie od początku roku lub nieco później.
Podwyżki uposażeń
Od 1 stycznia 2019 r. zwiększą się uposażenia żołnierzy oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa oraz Służby Więziennej o 0,43 krotność kwoty bazowej wynoszącej 1523,29 zł. Średnia podwyżka wyniesie 655 zł brutto. W przypadku służb MSWiA, wszyscy funkcjonariusze otrzymają po równo – bez względu na zajmowane stanowisko – 604 zł brutto plus 51 zł nagrody rocznej, która będzie wypłacona w 2020 r. Podobne podwyżki ( 655 zł brutto) czekają funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej zatrudnionych w Krajowej Administracji Skarbowej, co wynika z porozumienia szefa KAS zawartego 21 listopada 2018 r. z dziesięcioma związkami zawodowymi . Mają one zostać wypłacone najpóźniej do końca III kwartału przyszłego roku, ale z wyrównaniem od 1 stycznia. Kwoty podwyżek w KAS w latach 2019 – 2020 dotyczące funkcjonariuszy i pracowników nie będą niższe niż w innych służbach mundurowych.
W przypadku żołnierzy zawodowych przeciętna podwyżka bez nagrody rocznej wyniesie 540 zł netto, bo w kwocie 655 zł brutto uwzględniono nie tylko nagrodę roczną, ale także wcześniejszą inflację. Ponadto nie znane są zasady tych podwyżek, bo szef MON do tej pory nie podpisał rozporządzenia ws. stawek uposażenia zasadniczego kadry zawodowej WP.
Efektem podpisanych 8 listopada w MSWiA oraz 19 listopada w Ministerstwie Sprawiedliwości porozumień ze związkami zawodowymi jest także zapowiedź podwyżek w 2020 r. po 500 zł brutto na etat wraz z nagrodą roczną w służbach MSWiA ( po równo dla każdego) oraz w Służbie Więziennej. Należy oczekiwać, że podobną podwyżkę otrzymają również żołnierze zawodowi. W pierwszej kolejności, prezydent RP powinien (podobnie jak to zrobił 17 października 2018 r.) podnieść wskaźnik przeciętnego uposażenie kadry zawodowej WP o 0,33 krotność kwoty bazowej. Należy podejrzewać, że decyzja w tej sprawie zapadnie w okolicach Święta Wojska Polskiego i przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. To może być ważna wiadomość dla tych, którzy zamierzają pożegnać się z mundurem..
Podwyżki pracowników cywilnych
Na protestach funkcjonariuszy służb MSWiA skorzystali pracownicy cywilni z tego resortu. W wyniku podpisanego 27 września 2018 r. porozumienia – oprócz oczekiwanej podwyżki od 1 stycznia 2019 r. w średniej wysokości 300 zł brutto – na etat pracownicy cywilni otrzymają od 1 lipca 2019 r. dodatkowo 250 zł na etat.
Podobne podwyżki przewidziano dla pracowników cywilnych Służby Więziennej. Jak wynika z zawartego 20 grudnia 2018 roku porozumienia średnia kwota uwzględnia wzrost wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatki i skutki finansowe wynikające z tej podwyżki m.in. z tytułu nagród jubileuszowych czy odpraw.
Tymczasem w resorcie obrony narodowej na podwyżki dla pracowników wojska zarezerwowano w budżecie MON tylko 300 zł na etat i do tej pory nie zawarto porozumienia ze związkami zawodowymi. Z kolei kilka tysięcy pracowników służby cywilnej zatrudnionych m.in. w terenowych organach administracji wojskowej skorzysta na odmrożeniu w 2019 r. kwoty bazowej dla służby cywilnej. Wzrośnie ona z 1874 zł do 1917 zł. Od jej wielokrotności liczone są płace pracowników korpusu.
Wysoka waloryzacja emerytur
W marcu wszyscy emeryci i renciści, w tym również mundurowi otrzymają waloryzacje świadczeń. Najprawdopodobniej wyniesie ona 3,26 proc., ale na ostateczny wskaźnik trzeba poczekać do czasu opublikowania ostatecznych danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2018 r. W marcu 2019 roku najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna wzrosną do kwoty 1100 zł. Obecnie to 1029,80 złotych. Dla seniorów otrzymujących od 1030 zł do 2147 zł emerytury i renty brutto podwyżki wyniosą dokładnie 70 zł brutto. Ci którzy mają więcej co miesiąc – będą mieli waloryzowane świadczenia „po staremu”. Czyli o procentowy wskaźnik. A to oznacza, że w marcu 2019 r. emerytury i renty pochodzące z ZUS i KRUS, w tym również mundurowe (z zakładu emerytalnego MSWiA i wojskowych biur emerytalnych) mogą być najwyższe od kilku lat, bo wysoka była inflacja w 2018 r.
W projekcie przyszłorocznego budżetu MON na emerytury i renty dla ok. 170 tysięcy byłych żołnierzy zawodowych zarezerwowano 7 mld 48 mln zł, co oznacza wzrost do 2018 r. o 4,4 proc. Uwzględniono przewidywany wskaźnik inflacji w 2018 r. oraz planowaną do zwolnienia liczbę żołnierzy zawodowych ( szczegóły co do liczby zwolnień zostaną ujawnione na początku przyszłego roku w decyzji budżetowej szefa MON).
Zmiany w emeryturach mundurowych
W porozumieniach podpisanych ze związkami zawodowymi z 8.11 z szefem MSWiA, z 19.11 z ministrem sprawiedliwości oraz 21.11.2018 r. z szefem KAS jest zapis przewidujący zmiany w ustawie z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy i ich rodzin. Chodzi o usunięcie w tych przepisach art. 18b, który uzależniał nabycie emerytury od ukończenia 55 lat. Dotyczy to funkcjonariuszy rozpoczynających służbę po 1 stycznia 2013 r. Drugim warunkiem nabycia uprawnień do emerytury jest posiadanie 25 lat stażu. Zmiany mają wejść w życie od 1 lipca 2019 r.
Podobne ograniczenia mają żołnierze. Porozumienie dotyczące Służby Więziennej przewiduje konsultacje z właściwymi ministrami, co odznacza, że w tej sprawie powinien wypowiedzieć się resort obrony narodowej. Na razie Konwent Dziekanów Korpusu Oficerów Zawodowych WP wysłał pismo do szefa MON przypominające, że podobne zapisy powinny być w ustawie emerytalnej dla wojska.
W 2019 r. może być przełomowym rokiem w kwestii ewentualnego zrównania statusu funkcjonariuszy, którzy rozpoczęli służbę po 1 stycznia 1999 r. i przed tą datą w sprawie uwzględnienia przy wysłudze emerytalnej lat pracy ( art. 15a ustawy emerytalnej dla funkcjonariuszy). W porozumieniach strony pozostały przy rozbieżnych stanowiskach, przy czym w przypadku Służby Więziennej deklarują wolę rozwiązania tego problemu do 30 września 2019 r. Minister sprawiedliwości ma przygotować projekt zmian w pragmatyce wprowadzającej zmiany nie później niż od 2020 r. Z kolei w porozumieniu dotyczącym służb MSWiA jest mowa o końcu 2019 r., przy czym zmiany w pierwszej kolejności mają objąć funkcjonariuszy, którzy rozpoczęli służbę przed 1 października 2003 r.
Powrót do pełnej odpłatności za L4?
Interesujący jest zapis porozumienia dotyczący przywrócenia pełnego uposażenia za czas absencji chorobowej w służbie. W porozumieniu z 19.11.2018 ze Służbą Więzienną zapisano, że uregulowanie tej kwestii powinno nastąpić do 30 czerwca 2019 r. Ponadto uzgodniono, że będą kontynuowane prace mające na celu przyznanie dodatkowych należności pieniężnych dla funkcjonariuszy SW, którzy po nabyciu prawa do emerytury nadal pozostaną w służbie.
Związkowcom z MSWiA nie udało się dojść do porozumienia ws. pełnej odpłatności za czas absencji chorobowej za pierwsze 30 dni kalendarzowych w roku. Szef tego resortu gotów był pójść na kompromis i przyznać 100 proc. uposażenie za czas choroby funkcjonariuszom z tzw. pierwszej linii, którzy na co dzień pełniąc służbę ryzykują swoim zdrowiem i życiem.
Brak kompromisu w tej sprawie mógł być spowodowany „psią grypą”, czyli masowymi zwolnieniami policjantów tuż przed zapowiedzią rządowej manifestacji biało-czerwonej z okazji 11 Listopada. Należy sądzić, że w tej sprawie dojdzie do kompromisu, zwłaszcza w roku dwukrotnych wyborów do europarlamentu oraz polskiego Sejmu i Senatu.
Ryszard Choroszy
