Związki zawodowe, w tym NSZZ Policjantów, który jest organizacją ogólnokrajową i posiada pełną reprezentatywność, uczestniczą w procesie legislacji. Zabezpiecza to ustawowy obowiązek konsultowania lub uzgadniania ze związkami zawodowymi projektów aktów prawnych przygotowywanych przez organy państwa i organy samorządowe. Jednak informacje, które do projektów zwykle się dołącza, że „dany projekt został skonsultowany lub uzgodniony z jakimś związkiem”, wcale nie oznaczają, że związek taką nowelizację poparł.
Ten niuans warto wyjaśnić, ponieważ w przypadku zmian działających na niekorzyść pojawiają się dość często sugestie albo wręcz podejrzenia, że na tego typu zmiany związek wyraził swoją zgodę. Pozostawiając na boku kwestie intencji lub świadomości różnego rodzaju komentatorów należy podkreślić, że informacje o udziale związku w konsultacjach czy uzgodnieniach oznaczają tylko tyle, że związek w tym procesie uczestniczył, czyli wyraził swoją opinię. Żeby się przekonać, jaka to była opinia, trzeba sięgnąć nieco głębiej. Zazwyczaj do uzasadnienia projektu i OSR (ocena skutków regulacji), ale dopiero po zamknięciu etapu konsultacji społecznych. W przypadku projektów wywołujących kontrowersje, takie opinie najprędzej znajdziemy w oficjalnych komunikatach i stanowiskach NSZZ Policjantów.
Pójście na skróty, czyli zaufanie fragmentowi jakiejś obszerniejszej informacji bądź zapoznanie się z lakonicznym komunikatem wydanym zazwyczaj przez kogoś, kto reprezentuje organ ustawodawczy, może wypaczyć rzeczywistość, prowadząc tym samym do błędnych wniosków. Niezmiernie ważne jest też to, że krytyczne opinie nie zawsze są uwzględniane. Tak się dzieje szczególnie wtedy, kiedy za krytyką związku nie idą odpowiednie reakcje środowiska, albo te reakcje mocno się spóźniają. Doskonałym tego przykładem może być korespondencja z policjantką, która nie po raz pierwszy zwraca uwagę na niekorzystne zmiany, a tym razem jej oburzenie wywołała ostatnie nowelizacja rozporządzenia o rozkładzie czasu służby policjantów. Pokazujemy tę korespondencję nie dlatego, że nie zgadzamy się z oceną policjantki, ale dlatego, że nawet ktoś tak świadomy i zorientowany w przepisach jak Ona, ulec może wrażeniu, że NSZZ Policjantów o pewnych tematach zapomina, chociaż tak naprawdę czynnikiem decydującym okazał się tu wspomniany brak odpowiedniej reakcji ze strony policjantów.
Sławomir Koniuszy
***********************************
W dniu 02.02.2021 18:59, policjantka napisała:
Dzień dobry,
po długim czasie przyszła odpowiedź w trybie dostępu do informacji publicznej, dotycząca zmiany rozporządzenia MSWiA w sprawie rozkładu czasu służby policjantów. Z dokumentów tych wynika iż osobą odpowiedzialną za projekt i niekorzystne zmiany dla wszystkich policjantów był sam Dyrektor Biura Kadr, Szkolenia i Obsługi Prawnej Komendy Głównej Policji Pan insp. Jarosław Siekierski. Dodatkowo z dokumentów tych wynika iż projekt ten został całkowicie skonsultowany z jednostkami Policji oraz Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Policjantów.
Swego czasu portal Infosecurity24.pl cytuje szeroko wypowiedzi Andrzeja Szarego, przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów województwa wielkopolskiego cyt. "W naszej ocenie jest to chory przepis, wymyślony przez urzędnika, który nie ma pojęcia jak funkcjonuje nasza "firma". Nie rozumiemy tego przepisu i protestujemy przeciwko wprowadzeniu tej zmiany. (...)"
Z całym szacunkiem ale Dyrektor Biura Kadr, Szkolenia i Obsługi Prawnej powinien wiedzieć jaka funkcjonuje "firma" a przyczynił się najbardziej do niekorzystnych zmian.
Przypomnę poprzedni przepis tj. § 9. 2. W okresie rozliczeniowym każde 8 godzin przekraczające normę określoną w art. 33 ust. 2 ustawy jest równoważne jednemu dniowi wolnemu. Obecnie tj. § 8. Czasu wolnego od służby w zamian za czas służby przekraczający normę, o której mowa w art. 33 ust. 2 ustawy, w tym za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby, udziela się w tym samym wymiarze w dniach, godzinach lub minutach.
Należy podkreślić, iż ZNSZZP wiedziało o wszystkim i do tej pory nic nie zrobił aby zmienić niekorzystny przepis...
Proszę o publikację pism aby każdy wiedział kto stoi za tymi zmianami. Pozdrawiam
***************************************
Poniżej odpowiedź udzielona przez przewodniczącego W-M ZW NSZZ Policjantów w Olsztynie:
Pani uwagi i wnioski są jak najbardziej trafne. Związek od samego początku krytykował zmianę i wiedział, kto ją opracował. Ten temat dwukrotnie był przedmiotem rozmów na spotkaniach z MSWiA. Zarówno oficjalnie, jak i nieoficjalnie zajmowaliśmy w tej sprawie stanowiska. To dlatego w uzyskanej odpowiedzi napisane, że projekt skonsultowano z NSZZ P. Owszem, skonsultowano, ale w ogóle nie uwzględniono naszej krytyki, chociaż odpowiedź brzmi, jakby uzyskali naszą zgodę.
W piśmie do założeń projektu pisaliśmy:
W N I O S E K
Zarządu Głównego NSZZ Policjantów
do projektu rozporządzenia MSWiA w sprawie rozkładu czasu służby policjantów
Po zapoznaniu się z treścią projektu rozporządzenia z dnia 13 marca 2020 r., Zarząd Główny NSZZ Policjantów krytycznie ocenia propozycję nowego brzmienia § 9 ze względu na usunięcie aktualnie obowiązującego ustępu nr 3 o treści: „w zamian za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby policjant otrzymuje dzień wolny w innym dniu tygodnia.”
W związku z powyższym Zarząd Główny NSZZ Policjantów proponuje, by nowy § 9 posiadał dwa ustępy. Treść pierwszego ustępu odpowiadałaby treści zaproponowanej w projekcie („czasu wolnego od służby w zamian za czas służby przekraczający normę, o której mowa w art. 33 ust. 2 ustawy, w tym za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby, udziela się w tym samym wymiarze w dniach, godzinach lub minutach.”), a treść drugiego ustępu byłaby powtórzeniem obecnego ustępu nr 3 („w zamian za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby policjant otrzymuje dzień wolny w innym dniu tygodnia.”).
Podtrzymując wszystkie te argumenty, które przedstawiciele Zarząd Głównego NSZZ Policjantów zaprezentowali na spotkaniu z wiceministrem Maciejem Wąsikiem w dniu 24 marca 2020 r., należy zauważyć, że zachowanie dotychczas obowiązującego § 9 ust. 3 nie będzie miało żadnego wpływu na wymiar czasu służby policjantów. Zachowanie tego uregulowania jest jednak istotne z punktu widzenia prawa policjantów do wypoczynku. Chodzi głównie o to, by policjantowi, któremu z uwagi na potrzeby służby „zabrano” dzień wolny od tej służby, zachowano prawo do dnia wolnego w innym dniu tygodnia, w którym wcześniej zaplanowano mu służbę – by po prostu przeniesiono mu to wolne na inny dzień. Niniejsze uregulowanie nie ma też żadnego wpływu na to, ile czasu policjant przepracował w tym „zabranym” dniu wolnym, czyli ile czasu (w wymiarze dni, godzin czy minut) faktycznie zaliczono mu do wymiaru czasu służby. Natomiast usunięcie § 9 ust. 3 takie obojętne już niestety nie jest. Pogorszyłoby bowiem sytuację zarówno policjantów posiadających prawo do odpowiednio zaplanowanego odpoczynku, jak i policjantów odpowiadających za planowanie służby, czyli za konstruowanie tzw. grafików służby.
Chociaż dla urzędników zajmujących się przygotowaniem projektu zmiana wydawać się może nieistotna, w środowisku policjantów już wywołała poruszenie. Chcąc uniknąć niepotrzebnych problemów, Zarząd Główny NSZZ Policjantów stanowczo domaga się utrzymania dotychczasowego § 9 ust. 3 w niezmienionym brzmieniu.
Zaś w piśmie opiniującym projekt:
Warszawa, 14 września 2020 r.
Mariusz Kamiński
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Kierując się ważnym interesem policjantów, w imieniu Zarządu Głównego NSZZ P zwracam się z żądaniem niezwłocznej zmiany rozporządzenia MSWiA z dnia 11 września 2020 r. ws. rozkładu czasu służby policjantów (Dz. U. z 2020, poz. 1574) ze względu na naruszenie prawa policjantów do wypoczynku.
U Z A S A D N I E N I E
W rozporządzeniu obowiązującym od dnia 12 września 2020 r. całkowicie pominięto przepis dający podstawę do zwrotu dnia wolnego w zamian za służbę pełnioną w dniu, który w grafiku służby zaplanowano jako dzień wolny. W nieobowiązującym już rozporządzeniu takie rozwiązanie zapisano w § 9 ust. 3 (w zamian za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby policjant otrzymuje dzień wolny w innym dniu tygodnia). W obecnym kształcie (§ 8) za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby policjantowi przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze, co oznacza, że zniknął obowiązek zwrócenia policjantowi dnia wolnego w innym dniu tygodnia. W sytuacji, kiedy policjant w dniu wolnym zostanie wezwany do służby np. na godzinę bądź dwie, tracąc przy tym okazję na spędzenie tego dnia z rodziną, przełożony nie będzie się już martwił, jak mu ten dzień zwrócić. Sprawę załatwi wpisanie do ewidencji służby owej godziny bądź dwóch, bez uwzględniania – rzecz jasna – czasu i kosztów poświęconych na dojazd. Patrząc na strukturę zatrudnienia pod względem liczby wakatów oraz liczby policjantów dojeżdżających, nietrudno przewidzieć, że konsekwencje nowelizacji rozporządzenia dotkną większości policjantów, pogłębiając niezadowolenie w całym środowisku. Powołując się na uwagi Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, kierowane na etapie projektowania, ponawiam żądanie przywrócenia rozwiązania, jakie obowiązywało w brzmieniu sprzed nowelizacji (§ 9 ust. 3).
******************************************
Z powyższymi argumentami nie zgadzali się prawnicy MSWiA oraz prawnicy Biura Kadr... KGP, i to właśnie im udało się przekonać Ministra.
Jako związkowcy, ostrzegaliśmy Ministra, że ta zmiana wywoła ferment. Ale niestety nic takiego się nie stało, nasze straszenie okazało się płonne. Tak więc uwagi, które Pani podnosi są słuszne, ale za mało policjantów tym się interesuje. My nazwaliśmy sprawę po imieniu i zrobiliśmy to publicznie. Sama Pani cytowała Andrzeja Szarego. Zrobiliśmy to po to, żeby zwrócić uwagę policjantów. I co? i nic!
Jak zrobi się z tego awantura, zyskamy argumenty i wrócimy do tematu. Na szczęście chodzi o rozporządzenie a nie o ustawę, więc zmiana zależy od MSWiA.
Dziękuję za mail i liczę na większe wsparcie. Pozdrawiam! Sławomir Koniuszy